Antartika’ya Türk bilim üssü kurulacağını Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank açıkladı. Bakan Varank üssün 12 ay hitmet vereceğini söyledi.
Türkiye Antartika’da bilim üssü kurmaya hazırlanıyor. Konuyla ilgi açıklamada bulunan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “1995 yılında Antarktika Anlaşması‘na ‘danışman olmayan ülke’ statüsünde dahil olmuştuk ama son dönemde tüm kurum ve kuruluşlarımızın desteğiyle kutup çalışmalarında önemli gelişmeler kaydettik. Hedefimiz ‘danışman ülke’ statüsü kazanarak beyaz kıtanın geleceği hakkında söz sahibi olabilmek” ifadelerini kullandı.
5’inci Ulusal Kutup Bilimleri Çalıştayı, Gebze’de TÜBİTAK Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlendi. Toplantıya Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Burcu Özsoy ve Türk bilim insanları katıldı.
Yazıdaki Başlıklar
Kuzey Ve Güney Kutbu Çalıştayı
Çalıştay’da 14 ayrı oturumda Güney Kutbu ve Kuzey Kutbu araştırmaları masaya yatırılacak.
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal programda yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı, “Kutup araştırmalarında, konunun bilimsel boyutuyla yaklaşmak ve bugün için konuyu nasıl değerlendirmemiz gerektiği önemli. Belki birkaç yıl önce kutuplara baktığımızda, biraz daha farkındalık odaklı bir süreç görüyorduk. Nasıl uzaya bir bakışımız varsa kutup noktasında bakışımız da bir farkındalık noktasındaydı ama yaşadığımız süreçte, özellikle iklim değişikliğiyle beraber, bunun tamamen bir zorunluluk olması ve doğru anlaşılması, gereğinin yapılması için çalışıyoruz.”
“Farkındalık Odaklı Bir Süreç”
Mandal, “Kutup araştırmalarında, konunun bilimsel boyutuyla yaklaşmak ve bugün için konuyu nasıl değerlendirmemiz gerektiği önemli. Belki birkaç yıl önce kutuplara baktığımızda, biraz daha farkındalık odaklı bir süreç görüyorduk. Nasıl uzaya bir bakışımız varsa kutup noktasında bakışımız da bir farkındalık noktasındaydı ama yaşadığımız süreçte, özellikle iklim değişikliğiyle beraber, bunun tamamen bir zorunluluk olması ve doğru anlaşılması, gereğinin yapılması için çalışıyoruz” dedi.
Dünyada iklim Değişimi
Prof. Dr. Hasan Mandal’ın ardından sahneye çıkan Bakan Varank şu ifadeleri kullandı, “Kutup bölgeleri, maalesef iklim değişikliğinden en çok etkilenen alanlar. İnsanoğlu, biliyorsunuz gözle görmeden bazı şeylere inanmakta direniyor, güçlük çekiyor ama iklim değişikliği öyle kritik bir husus ki etkilerini yaşadığınız şehirlerde görmeye başladığınızda zaten geç kalmış oluyorsunuz.
İşte buzla kaplı kutuplar bu değişikliğin sinyalini önceden bize vererek adeta uyarıyor. Tabi kutuplar iklim değişikliği özelinde değil dünyanın geçmişine dair de önemli izler de taşıyorlar. Doğal bir laboratuvar hüviyetindeki bu bölgeler dünyanın dününe de bugününe de ışık tutabiliyor. Bu sebeple neredeyse her disiplinden bilimsel araştırmalara ev sahipliği yapıyorlar. Biz de ülke olarak, her alanda olduğu gibi kutup araştırmalarında da ülkemizin ön saflarda bulunmasını istiyoruz.”
Antartika’da Söz Sahibi Olmak
Türkiye’nin Antartika’da söz sahibi olması gerektiğini belirten Varank, “Hedefimiz ‘danışman ülke’ statüsü kazanarak beyaz kıtanın geleceği hakkında söz sahibi olabilmek. ‘Danışman ülke’ olmak için sağlanması gereken kriterlerin başında bölgenin araştırılması konusunda yapılan faaliyetler geliyor. Bunun yanında üye olunması gereken uluslararası örgütler, taraf olunması gereken protokoller de elbette söz konusu. Biz bu prosedürleri hızlıca tamamlarız ancak burada siz değerli kutup araştırmacılarının katkıları çok daha önemli bir pozisyonda çünkü bu prosedürlere ek olarak, beyaz kıtada kayda değer bilimsel araştırmalar yürütülmesi, danışman ülke olmanın ön koşulu olarak belirlenmiş durumda.
İşte bu amaçla ilki 2017 yılında olmak üzere kıtaya 5 bilim seferi düzenledik. 2019 yılında geçici üssümüzü faaliyete geçirdik. Meteoroloji istasyonumuzun ve 3 küresel uydu konumlandırma istasyonunun kurulumunu gerçekleştirdik. Malumunuz, 2020 yılındaki ‘4’üncü Ulusal Antarktika Bilim Seferi’ pandeminin ortaya çıktığı tarihlere denk gelmişti ancak alınan tedbirler sayesinde sefer ekibimiz sağlıklı bir şekilde ülkemize geri dönmeyi başardı. Pandeminin gölgesinde gerçekleştirdiğimiz 5’inci seferimizi ise diğer ülkeler gibi kısıtlı katılımla gerçekleştirdik. Bu sefer de daha çok sahadan verilerin toplanması, ekipmanların kontrol ve bakımına odaklandık.”
Antartika’da kurulacak Türk üssünün 12 ay boyunca çalışacağını belirten Varank, “Şu anda 2022 yılında gerçekleştirmeyi planladığımız ‘6’ncı Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nin hazırlıklarını yürütüyoruz. Diğer taraftan ‘Türk Antarktik Bilim Üssü’nün kurulmasına yönelik çalışmalarımızı da yoğun şekilde devam ettiriyoruz. Üssün konsept tasarımını tamamladık.
12 Ay 50 Kişi
Antarktika Anlaşması’na taraf 53 ülkenin olumlu değerlendirmesini alan, kapsamlı bir çevre etki değerlendirme raporunu bu yıl içinde taraflara sunduk. Bu bilim üssü dolayısıyla hepinizin heyecanlı olduğunu hissedebiliyorum. İstasyonu yaz-kış 12 ay boyunca çalışabilecek ve 50 kişiye ev sahipliği yapabilecek şekilde planladık. Böylece sürekli olarak beyaz kıtadan veri alıp sizlerin nitelikli araştırmalar yapmasına imkan sağlayacağız. Önümüzdeki dönemde bu işi hayata geçirebilmek için bütün hazırlıklarımızı yapıyoruz. İnşallah bu Türk bilim üssünü de bu kıtada kurarak bilim insanlarımıza çok önemli bir bilgi kaynağı kazandırmış olacağız” diye konuştu.
