İnşaat Mühendislerinin Hatalı Kullandığı Kelimeler
Kolon Patlaması: Kolon, taşıyıcı sistemdeki düşey yapı elemanlarına verilen isimdir. Yapıda dış ve iç etkilerden oluşan kuvvetleri temele, yani zemine aktarır. Özellikle binanın taşıyıcı kolonlarından birinde görülmesi halinde bile büyük risk oluşturan bu durumu daha iyi anlatabilmek için kesme kapasitesi yetersiz, moment kapasitesi yetersiz gibi ifadeler kullanılmalıdır.
Betonun Priz Alması: Betonun donarak zamanla katılaşmaya başlaması anlamında kullanılan teknik bir terimdir. Çimentonun su ile birleştirildiği andan itibaren harcın plastik özelliğini kaybettiği an arasındaki süreye “priz alma süresi” denilmektedir. Bu terimin asıl kökeni “freeze”, yani İngilizcedeki donma fiilinden gelmektedir.
Demir: Betonarme yapılarda çekme ve kayma gerilmelerini karşılamak amacı ile betona özel şekillendirilmiş biçimde konulan çeliğe denir. Bu bahsettiğimiz şeyin asıl anlamı beton donatısı ya da beton çeliğidir, demirden yapılmamaktadır.
Depremin Büyüklüğü/Şiddeti: Depremin gücü, büyüklüğü ve şiddeti olarak iki yolla ölçülmektedir. Basın bültenleri tarafından zaman zaman karıştırılarak aktarılan bu kavramları inceleyecek olursak;
- Depremin şiddeti, herhangi bir derinlikte olan depremin, yeryüzünde hissedildiği bir noktadaki etkisinin ölçüsü olarak tanımlanmasıdır. Başka bir deyişle depremin şiddeti, doğa ve insanlar üzerindeki etkilerinin bir ölçüsüdür. Bu etki, depremin büyüklüğü, odağın derinliği, yapıların depreme karşı gösterdiği dayanıklılıkta dahi değişiklik gösterebilmektedir.
- Depremin büyüklüğü kavramı ise merkez üssünde ortaya çıkan enerji ile ilgili bize bilgi vermektedir. Sismograflardan alınan bilgi ile ortaya çıkan enerji hesaplanır. Bunu öğrenebilmek için sismogram üzerindeki titreşimlerin genliğinden, yani dalganın sismogram kağıdı üzerindeki çizgi yüksekliğinden faydalanılmaktadır. Dolayısıyla deprem ne kadar büyükse, zemin o derece fazla sallanmakta ve sismogramda da o kadar büyük genlikli titreşimler kaydedilmektedir.
Sismograf
“Büyüklük” tanımı, 1935 yılında Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden Charles F. Richter tarafından yapıldığı için bu ölçümde kullanılan ölçek, onun adıyla anılmaktadır. Richter, merkez üssünden 100 km uzaklıkta ve sert zemine yerleştirilmiş özel bir sismografla kaydederek, zemin hareketinin mikron cinsinden ölçülen maksimum genliğindeki logaritmasını (10 tabanına göre) bir depremin büyüklüğü olarak tanımladı. Richter Ölçeği olarak anılan bu standart temel alınmakta ve 0’dan 8,9’a kadar olan rakamlarla belirtilmektedir. İnşaat mühendislerinin hatalı kullandığı kelimeler makalemizin sonuna geldik, okudunuz için teşekkürler.
