Yazıdaki Başlıklar
Mühendis Nedir?
Mühendis, belli bir teknik ya da sosyal alanda eğitim görüp uzmanlaşan kimsedir. Bu kelime; ‘mü’ sahiplik eki ile Arapça ‘hesaplama’ demek olan ‘hendese’ sözcüğünün birleşiminden ortaya çıkmıştır. Buna göre ‘mühendis’ kelimesinin anlamı ‘hesap bilen’ olur. (‘Hendese’ kelimesi geometri ve matematik manasına da gelir. Bundan yola çıkılarak mühendis, ‘tasarım bilen’ olarak da nitelendirilebilir.)
Mühendis Ne Demek?
Mühendis tanımı, mühendislik dallarına göre farklılık arz eder:
- Bilgisayar yazılımları ve donanımları tasarlamak, geliştirmek ile görevli kişiler ‘bilgisayar mühendisi‘ olarak adlandırılır.
- Ağ bağlantısı, geliştirme ve uygulama alanında projeler üretenlere ‘bilişim sistemleri mühendisi’
- Çevre koşullarını insan sağlığına uygun hâle getirmek ve doğal kaynakların kullanımı gibi alanlarda çalışanlar ‘çevre mühendisi‘ diye bilinir.
- Enerji dönüşüm sistemleri ve tüm mekanik sistemler ‘makine mühendisi‘ olan kişilerin ilgi alanına girer.
- Haberleşme, bilgisayar sistemleri, elektrik motorları, elektrik devreleri ve buna benzer konulardan ‘elektrik mühendisi‘
- ‘Endüstri mühendisi‘ ise üretim aşamalarını optimize etmekle vazifelidir.
- ‘Gıda mühendisi‘, gıdaların üretim, paketlenme ve taşınma süreçlerini koordine eder. Gıdaların hijyen kurallarına uygunluğunu sağlamak ve denetlemek gıda mühendisinin görev kapsamı içerisinde yer alır.
- ‘İnşaat mühendisi‘ olarak nitelendirilen kişiler ise; arıtma sistemleri, kanalizasyon, köprü, baraj, tünel, havaalanı, bina, yol ve benzeri büyük inşaat sistemlerini ve projelerini tasarlamak, inşa etmek, denetlemek ve devamlılığını sağlamak için çalışır.
- Tarımsal ürünlerin işlenmesiyle, su ve toprağın korunmasıyla, tarımsal problemlere çözüm sağlanmasıyla ‘ziraat mühendisi‘ ilgilenmektedir. Ziraat mühendisleri; tarım makineleri ve ekonomisi, toprak bilimi, tarla ve bahçe bitkilerinin üretilmesi, bitki koruma, hayvan yetiştiriciliği vb. pek çok alanda faaliyet gösterirler.
Mühendis Maaşları Ne Kadar?
Mühendislik maaşları da her sektör için farklıdır. Bununla birlikte en düşük mühendis maaşı 3000 TL’den başlar. Mühendislerin ortalama maaşı ise 5500 TL civarındadır. Ancak yapılan işe bağlı olarak bu miktarın 9000 TL ve üzerinde olması mümkündür.
Aşağıda bildirilen en düşük maaş tutarları çalışılacak kuruma ve pozisyona, bilgi seviyesine, tecrübeye göre değişir. Bunlar mutlak rakamlar değildir. Belirtilen mühendislik dallarında daha yüksek veya daha az bir maaş tutarıyla işe başlayanlar vardır. Maaş artışı da çalışılan yıl sayısı, edinilen tecrübe, eş-çocuk durumu ve benzeri faktörler çerçevesinde gerçekleşir.
- İnşaat mühendisi maaşları özel sektörde en düşük asgarî ücret seviyesindedir. Daha yüksek ücrete çalışanlar da mevcuttur. Devlette işe giren inşaat mühendisleri ise yaklaşık 5700 TL alır. Unvan, çalışılan kurum ve pozisyona göre ücret miktarı artar veya azalır.
- Yazılım mühendisi maaşları takriben 3000-4000 TL’den başlasa da tabii ki bilgi düzeyi, tecrübe ve yapılan iş maaşı etkiler. Aylık 10 bin TL veya daha fazlasını kazananlar da vardır. Kendi işini kurarak gelir elde eden yazılım mühendisleri de çoktur. Devlette işe başlayan yazılım mühendislerinin aldığı maaş yaklaşık 6000 TL’dir.
- Metalurji ve malzeme mühendisliği maaşları; özel sektörde 3000-4000 TL’den, devlette 6000 TL’den başlar.
- Endüstri mühendisi maaşları; özel sektör için 2700-3700 TL’den başlamakta olup, kamuda ise en düşük 5700 TL’dir. Müfettiş yardımcısı, uzman yardımcısı, yönetici, müfettiş ve uzman gibi pozisyonlarda çalışanlar daha fazla maaş alır.
- Ziraat mühendisi maaşları özel kurumlarda yeni işe başlayanlar için 2800-3500 TL arasındadır. Ancak bu ücret, 5 yılını dolduranlar için 5000 TL veya daha fazladır. Devlet kurumlarında ise 5600 TL gibi tatmin edici bir maaş ile işe başladıkları söylenebilir. Maaş tutarı, çalışılan yıl ile birlikte artış gösterir.
- Çevre mühendisi maaşları yeni mezunlar için özel sektörde 2500-3000 TL şeklindedir. Devlet kurumlarında ise bu maaş tutarı ortalama 5700 TL civarında olup her yıl belli oranda artar.
- Tekstil mühendisi maaşları özel sektör için en düşük 3000 TL’dir. Yetkinliğe ve deneyime göre 6000 TL’ye kadar çıkar. Devlette çalışan tekstil mühendisleri yaklaşık 5700 TL olsa da yüksek lisans öğrenimi, yabancı dil, eş-çocuk durumu da maaş üzerinde etkilidir.
- Bilgisayar mühendisi maaşları özel sektörde istihdam edilenler için asgarî ücretten başlar. Maaş tutarı tecrübeye göre artabilir. Kamu kurumlarında ise en az 5000 TL’den başladığı ifade edilebilir.
- Gıda mühendisi maaşları özel sektör için en düşük 3500 TL, devlet kurumları için ise ortalama 6000 TL’dir. Bununla beraber maaş, gıda mühendisinin hangi alanda çalıştığına göre değişir.
- Otomotiv mühendisi maaşları kamuda 6000 TL, özelde 3500 TL’den başlar.
Mühendis Ne İş Yapar?
- Mühendisler tasarlama ve geliştirme süreçlerinde rol alırlar. Bakım yapma ve denetleme gibi sorumlulukları da vardır. Kimileri masa başında, kimileri sahada çalışır. Sosyal matematiksel ve teknik verileri baz alarak yeni sistemler üretir.
- Araştırma fikirlerini planlara dönüştürür.
- Projeleri yönetir ve saha kontrolü yapar.
- Projelerin maliyetini, güvenliğini ve etkinliğini bulundurarak rapor yazar.
- Farklı departmanlarla işbirliği içinde çalışır.
- Hizmet portföyü, trend ve pazar analizi yapar. Yenilikleri takip edip bunları çalışmalarına uyarlar.
Mühendislerin görevleri eğitim alıp uzmanlaştığı dala göre çeşitlilik gösterir. Örneğin, yukarıda en düşük maaş ortalamaları bildirilen mühendislik alanlarının kapsamı şöyle özetlenebilir:
Mühendis Nasıl Olunur?
Mühendis olmak için üniversitelerin mühendislik fakültelerinden birinde 4 yıllık eğitim görmek gerekir. Bazı üniversitelerde hazırlık sınıfı olduğu için bu eğitim süresi 5 yıla çıkar. Üniversite eğitiminin ardından devlet bünyesinde görev almak isteyenler Kamu Personeli Seçme Sınavı’na girer. Daha sonra mülakat sistemini başarılı bir şekilde geçerlerse atanma şansı kazanırlar. Özel sektörde süreç; iş başvurusu yapmak, mülakata girmek ve işe alınmak şeklinde gerçekleşir.
Mühendis Olmak İçin Hangi Derslerin İyi Olması Gerekir?
Mühendislik fakültesini kazanabilmek için fen bilimleri ve sayısal bilimlerde başarılı olmak gerekir. Fakültede görülen dersler ise mühendislik dalına göre değişir. Örneğin inşaat mühendisliğinde; dinamik, statik, inşaat jeolojisi, malzeme bilimi gibi dersler vardır. Gıda mühendisi olacaklar ise gıda mikrobiyolojisi, biyokimya, gıda kimyası gibi dersler alırlar.
Mühendis Olmak İçin Gereken Özellikler
- Gelişmiş iletişim becerisi
- Üretkenlik
- Takım çalışmasına ve esnek çalışma saatlerine yatkınlık
- Matematik bilgisi ve analiz kabiliyeti
- Disiplin ve sorumluluk bilinci
- Yoğun tempoya ayak uydurabilmek
- Mekanik kavramları ve süreçleri kolay anlama yeteneği
- Süreç yönetiminde ve problem çözme konusunda başarılı olmak
- Alanında karşılaşacağı teknolojik cihazları ve bilgisayar programlarını kullanabilmek
- Yeniliklere açık ve araştırmaya meraklı olmak
- Detay odaklı çalışabilmek
- Analitik ve eleştirel düşünebilmek
